Πέμπτη 22 Μαρτίου 2012

Ομφαλοπλακουντιακό Αίμα

Τι είναι το ομφαλοπλακουντιακό αίμα;

Το ομφαλοπλακουντιακό αίμα (ΟΠΑ) είναι το αίμα που παραμένει στον ομφάλιο λώρο και τον πλακούντα, αμέσως μετά τη γέννηση ενός παιδιού, όπως και ο μυελός των οστών, το αίμα αυτό είναι πλούσιο σε αρχέγονα αιμοποιητικά κύτταρα δηλαδή, σε άγουρα κύτταρα που έχουν την ικανότητα να πολλαπλασιάζονται και να ωριμάζουν.

Πού χρησιμοποιείται το ομφαλοπλακουντιακό αίμα;

Η μεταμόσχευση αίματος από ομφάλιο λώρο και πλακούντα σε ασθενείς με λευχαιμία και άλλες αιματολογικές παθήσεις είναι μια νέα μέθοδος θεραπείας που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά με επιτυχία από την E. Gluckman στο Παρίσι το 1988.

Η λευχαιμία είναι κακοήθεια του αίματος η οποία όμως σήμερα μπορεί να θεραπευθεί. Η μέθοδος θεραπείας με τα καλύτερα αποτελέσματα είναι η μεταμόσχευση μυελού των οστών. Ο «ξένος» προς τον ασθενή μυελός των οστών που χορηγείται έχει θεραπευτικές ιδιότητες, αφού δρα εναντίον και των λευχαιμικών κυττάρων που έχουν τυχόν επιβιώσει

Κύτταρα που έχουν τις ίδιες ιδιότητες με αυτά που υπάρχουν στο μυελό των οστών του ενήλικα, και μάλιστα με περισσότερες δυνατότητες, υπάρχουν στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του μυελού των οστών. Τα κύτταρα αυτά, που ονομάζονται και βλαστοκύτταρα,κυκλοφορούν στο αίμα του εμβρύου. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το έμβρυο οξυγονώνει το αίμα του μέσω του αίματος της μητέρας, στον πλακούντα. Η κυκλοφορία του αίματος του εμβρύου προς τον πλακούντα γίνεται μέσω του ομφαλίου λώρου. Έτσι στο εσωτερικό του πλακούντα κυκλοφορεί αίμα του εμβρύου σε όλη τη διάρκεια της κύησης.

Αμέσως μετά τον τοκετό το νεογνό είναι ικανό πλέον να αναπνεύσει από μόνο του, οπότε και αποκόπτεται από τον ομφάλιο λώρο και τον πλακούντα. Μέσα όμως στον πλακούντα συνεχίζει να παραμένει μία μικρή ποσότητα αίματος του νεογνού.

Ο στόχος της Ελληνικής Τράπεζας ομφαλοπλακουντιακό αίματος (ΟΠΑ) είναι η επεξεργασία και φύλαξη 10.000 μονάδων ΟΠ.Α, στις οποίες θα περιλαμβάνονται όλες οι συχνότητες (πιθανότητες) των αντιγόνων ιστοσυμβατότητας του ελληνικού πληθυσμού, προκειμένου να καλύψει το σύνολο της Ελληνικής επικράτειας καθώς και των Ελλήνων της διασποράς.

Για ποιο λόγο χρησιμοποιούμε το ομφαλοπλακουντιακό αίμα (ΟΠΑ) στις μεταμοσχεύσεις;

Ο λόγος που τα τελευταία χρόνια η μεταμόσχευση ομφαλοπλακουντιακού αίματος αποτελεί μια εναλλακτική πηγή για μεταμοσχεύσεις, είναι ότι πλεονεκτεί σε σχέση με τη μεταμόσχευση μυελού των οστών ως προς την εύρεση συμβατότητας.

Η συμβατότητα δότη-λήπτη σε μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών θα πρέπει να είναι πολύ μεγάλη ενώ με το ομφαλοπλακουντιακό αίμα η μεταμόσχευση γίνεται και με μικρότερου βαθμού συμβατό δότη. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι σε μία τυχαία οικογένεια η συμβατότητα μεταξύ των μελών είναι 25%, ενώ όσον αφορά στο ομφαλοπλακουντιακό αίμα μπορεί να είναι ακόμη και 50%. Επιπλέον η λήψη μυελού των οστών είναι μια ιδιαίτερη, διαδικασία ενώ στο ΟΠΑ η λήψη είναι εύκολη και ακίνδυνη για το νεογνό και την μητέρα και δε διαρκεί πάνω από 5 λεπτά. Το ομφαλοπλακουντιακό αίμα και ο ομφάλιος λώρος, μετά τον τοκετό είναι άχρηστα για τη μητέρα και για το βρέφος και αν δε χρησιμοποιηθούν για δωρεά θα πεταχτούν.

Ρόλος των Τραπεζών Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος είναι η συλλογή, επεξεργασία, κρυοκατάψυξη και διάθεση των μονάδων στις παγκόσμιες δεξαμενές.

Το αίμα που συλλέγεται από τον ομφάλιο λώρο κατά τον τοκετό πρέπει να οδηγηθεί προς επεξεργασία στις τράπεζες εντός 24 ωρών. Αν αυτό δεν συμβεί, οι πιθανότητες να καταστραφεί είναι πολύ μεγάλες. Πρακτικά, ύστερα από 48 ώρες το αίμα απορρίπτεται. Ας υποθέσουμε, όμως, ότι όλα έγιναν σωστά και το αίμα έφτασε στην τράπεζα όπως πρέπει. Εκεί ελέγχεται ως προς την ποσότητα αλλά, κυρίως, ως προς τον απόλυτο αριθμό των λευκοκυττάρων που περιέχει. Αν ο αριθμός αυτός είναι ανεπαρκής, το αίμα απορρίπτεται ως ακατάλληλο. Στην περίπτωση που θα κριθεί κατάλληλο, ακολουθεί επεξεργασία με σκοπό τη μείωση του τελικού όγκου στα 20ml, προκειμένου να καταψυχθεί, διατηρώντας όλα τα αρχέγονα κύτταρα. Παράλληλα, δείγμα από το τελικό αυτό στάδιο κρατείται για μικροβιολογικό έλεγχο και ιστοσυμβατότητα.

Εξάλλου, η ποσότητα που τελικώς φυλάσσεται, δηλαδή τα 20ml, επαρκούν, αν χρειαστούν, με βάση το σωματικό βάρος, για παιδιά ηλικίας μέχρι 7-8 ετών. Από μια δημόσια τράπεζα είναι δυνατόν να συνδυαστούν περισσότερα του ενός ιστοσυμβατά μοσχεύματα για τον ίδιο ασθενή. Με τη λογική, όμως, ότι ο καθένας πληρώνει και συντηρεί τα δικά του σε ιδιωτική τράπεζα, αυτό είναι, προφανώς, αδύνατον μια και δεν προσδιορίζεται η ιστοσυμβατότητα»

Μέχρι τώρα έχουν πραγματοποιηθεί ανά τον κόσμο χιλιάδες Αλλογενείς μεταμοσχεύσεις από συμβατά ομφαλικά μοσχεύματα άλλων ανθρώπων που ελήφθησαν από δημόσιες τράπεζες.

Στην Ελλάδα έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές τέτοιες μεταμοσχεύσεις και γίνονται όλο και περισσότερες όσο αυξάνει ο αριθμός των κατατιθέμενων μονάδων στην Εθνική Δεξαμενή. Να τονίσουμε ότι για μεταμόσχευση στους ενήλικες χρησιμοποιούνται δύο μονάδες ομφαλικών μοσχευμάτων.

Αυτόλογες μεταμοσχεύσεις σε κάποιες παθήσεις έχουν πραγματοποιηθεί, το ζήτημα είναι ότι στην πλειοψηφία τους θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν αυτόλογα αιμοποιητικά κύτταρα από το Αίμα ή τον μυελό των οστών των ασθενών.

Τέλος να αναφέρουμε ότι το Ομφαλοπλακουντιακό αίμα (ΟΠΑ), στην Εθνική δεξαμενή (Κρατική Τράπεζα Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος, δίνετε για φύλαξη ΔΩΡΕΑΝ και όχι για προσωπική κράτηση, αλλά για όποιον το έχει ανάγκη, είναι ιστοσυμβατός (ταιριάζει).

Παρακολουθείστε on-line το ντοκιμαντέρ του Εξάντα "Το πολύτιμο κύτταρο"


ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΩΝ

1. Ελληνική Τράπεζα Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος Σωρανού Εφεσίου 4 Αθήνα 11527

Τηλ.:210 6597697 & Φαξ: 210 6597345

2. Νοσοκομείο Γ. Παπανικολάου, Αιματολογική Κλινική – Μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών. Τηλέφωνο: 2313307419

Δωρεά Οργάνων

Τι είναι η μεταμόσχευση οργάνων;

Η μεταμόσχευση είναι μία εγχείρηση κατά την οποία υγιή όργανα, ιστοί ή κύτταρα μεταφέρονται από ένα νεκρό ή ζωντανό δότη σε έναν χρονίως πάσχοντα άνθρωπο με σκοπό την αποκατάσταση της λειτουργίας των οργάνων του.

Ποιά είναι η Διαδικασία της μεταμόσχευσης;

Πολλά νοσήματα μπορούν να καταστρέψουν τα όργανα μας και πολλές φορές χρειάζεται αυτά να αντικατασταθούν για να συνεχίσουμε να ζούμε. Όταν κάποιος ασθενής διαγνωσθεί πως χρειάζεται μεταμόσχευση κάποιου οργάνου, εγγράφεται σε μια λίστα αναμονής.

Όταν υπάρχει πτωματικός δότης επιλέγεται από τη λίστα ο καταλληλότερος υποψήφιος λήπτης. Στη λίστα αναμονής (Εθνικό Μητρώο υποψήφιων ληπτών) η επιλογή του λήπτη γίνεται βάσει μορίων που εξαρτώνται από την ομάδα αίματος, την ηλικία, την ιστοσυμβατότητα, το χρόνο αναμονής, το ιατρικώς πιστοποιούμενο επείγον της επέμβασης και την εγγύτητα του τόπου λήψης του μοσχεύματος προς τον τόπο μεταμόσχευσης. Η διαδικασία της επιλογής είναι αδιάβλητη και εξαρτάται από ιατρικά κριτήρια.

Ο ασθενής ο οποίος θα επιλεγεί, ειδοποιείται και έρχεται στο νοσοκομείο όπου κρίνεται αν τη δεδομένη στιγμή είναι σε κατάσταση που μπορεί να μεταμοσχευθεί. Εάν για οποιοδήποτε λόγο κριθεί ακατάλληλος τότε το μόσχευμα προσφέρεται στον επόμενο κατάλληλο ασθενή στη λίστα.

Όταν πιστοποιηθεί η καταλληλότητα του ασθενή για την εγχείρηση ξεκινάει η προετοιμασία του για τη μεταμόσχευση ενώ ταυτόχρονα ξεκινάει η εγχείρηση ανάκτησης των οργάνων από τον δότη.

Πώς μπορεί κάποιος να γίνει Δωρητής Ιστών και Οργάνων;

Κάθε άνθρωπος οποιασδήποτε ηλικίας μπορεί να γίνει μετά θάνατον Δωρητής Οργάνων αποστέλλοντας στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων τη "δήλωση δωρεάς οργάνων". Είναι όμως πολύ σημαντικό ο υποψήφιος δωρητής να ενημερώσει την οικογένειά του για αυτή του την απόφαση.

Σε ιδιαίτερες περιπτώσεις μπορεί να δοθεί από ζώντα δότη ένα νεφρό σε έναν συγγενή δευτέρου βαθμού εξ αίματος σε ευθεία ή πλάγια γραμμή (σύμφωνα με το Νόμο 2737/99 περί μεταμοσχεύσεων) και αυτό διότι ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει φυσιολογικά και με ένα μόνο νεφρό. Επίσης μπορεί να μεταμοσχευτεί μέρος του ήπατος, μέρος του πνεύμονα ή του λεπτού εντέρου και αιμοποιητικά κύτταρα (ο μυελός των οστών). Η αφαίρεση ιστών και οργάνων από ζώντα δότη επιτρέπεται μόνον όταν πρόκειται να γίνει μεταμόσχευση στο σύζυγο του δότη ή σε συγγενή μέχρι και το δεύτερο βαθμό εξ αίματος, σε ευθεία ή πλάγια γραμμή. Ο περιορισμός δεν ισχύει στη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων (μυελού των οστών).

Μυελός των Οστών

Τι είναι ο μυελός των οστών;

Ο μυελός είναι ρευστός ιστός που βρίσκεται μέσα στα οστά του σώματος και κυρίως στα οστά της λεκάνης και του στέρνου. Περιέχει αρχέγονα κύτταρα τα οποία όταν ωριμάσουν μετατρέπονται σε λευκά αιμοσφαίρια, ερυθρά αιμοσφαίρια και αιμοπετάλια. Αρχέγονα κύτταρα υπάρχουν και στο αίμα σε μικρό ποσοστί, ενώ αρκετά μεγάλος αριθμός τους ανευρίσκεται και στο αίμα του ομφαλίου λώρου.

Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ο μυελός των οστών δεν έχει σχέση με τον νωταίο μυελό, ο οποίος βρίσκεται στο νωτιαίο σωλήνα της σπονδυλικής στήλης και αποτελεί ιστό του νευρικού συστήματος που σχετίζεται με νευρικές λειτουργίες και όχι με αιμοποίηση.

Τι είναι μεταμόσχευση μυελού των οστών;

Μεταμόσχευση μυελού των οστών είναι η αντικατάσταση του πάσχοντος μυελού των οστών με κύτταρα από ένα υγιή δότη, τα οποία μεταγγίζονται ενδοφλέβια στον ασθενή, ακριβώς όπως μια μετάγγιση αίματος. Ο μυελός εγκαθίσταται μέσα στα οστά του λήπτη, όπου αντικαθιστά τον ανεπαρκή μυελό του και αρχίζει να παράγει φυσιολογικά υγιή κύτταρα.

Ποιοί χρειάζονται μεταμόσχευση του μυελού των οστών?

Η μεταμόσχευση μυελού των οστών γίνεται για θεραπεία ασθενών που έχουν μυελική απλασία (ανεπάρκεια του μυελού να φτιάξει τα κύτταρα του αίματος), λευχαιμία (παραγωγή παθολογικών κυττάρων), κληρονομικά αιματολογικά νοσήματα, ή μυελική καταστροφή (από ακτινοβολία ή φάρμακα). Παλαιότερα, αυτοί οι ασθενείς ήταν καταδικασμένοι σε θάνατο, σήμερα μπορούν να σωθούν αν λάβουν μυελικό μόσχευμα.

Ποιός μπορεί να γίνει δότης μυελού των οστών;

Εθελοντής δότης αιμοποιητικών κυττάρων μπορεί να γίνει οποιοσδήποτε έχει ξεπεράσει το 18 έτος της ηλικίας του και δεν είναι μεγαλύτερος από 55 (προτιμότερο 50) χρόνων, δεν έχει ιστορικό μεταδοτικών νοσημάτων, νεοπλασιών ή καρδιοπαθειών (παρόμοιες προϋποθέσεις με αυτές της εθελοντικής αιμοδοσίας), με την παρακάτω διαδικασία:

• Ενημερώνεται προφορικά και με έντυπο υλικό για όλες τις πλευρές της δωρεάς μυελού των οστών, με ιδιαίτερη βαρύτητα στην έννοια του εθελοντισμού, της δωρεάς προς οποιονδήποτε έχει ανάγκη, της ανωνυμίας και της ελευθερίας του δότη για οποιαδήποτε απόφαση σχετικά με την τελική δωρεά του μυελού του.

• Συμπληρώνει ένα ερωτηματολόγιο με ιατρικές πληροφορίες, από τις οποίες κρίνεται η καταλληλότητάτου να συμπεριληφθεί στους εθελοντές.

• Συμπληρώνει ένα έντυπο με προσωπικά στοιχεία (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, τηλέφωνα κ.α.), τα οποία παραμένουν αυστηρά εμπιστευτικά.

• Υπογράφει δήλωση συγκατάθεσης, όπου εκφράζει την επιθυμία του να περιληφθεί στους εθελοντές χωρίς αυτό να σημαίνει δέσμευσή του για την συμμετοχή του στα επόμενα βήματα της διαδικασίας εάν βρεθεί συμβατός με κάποιον ασθενή.

• Υποβάλλεται σε λήψη μικρής ποσότητας αίματος (15 ml περίπου), προκειμένου να καθορισθεί ο ιστικός του τύπος (HLA) για να μπορεί να συγκριθεί με εκείνους των ασθενών.

• Τα HLA αντιγόνα του εθελοντή δότη καταγράφονται στο αρχείο του Κέντρου Δοτών και το Εθνικό Αρχείο Δοτών του ΕΟΜ, από τον οποίο και αναφέρονται στο Διεθνές Αρχείο. Αντίθετα, τα προσωπικά του στοιχεία παραμένουν τοπικά και δεν γίνονται γνωστά σε κανέναν εκτός του προσωπικού του Κέντρου όπου στρατολογήθηκε ο εθελοντής και της Εθνικής «Δεξαμενής» εαν ο ίδος έχει συγκατατεθεί γι’ αυτό.

• Ο εθελοντής δότης μπορεί να παραμείνει στο αρχείο ως τα 55 του χρόνια. Εχει το δικαίωμα να ζητήσει τη διαγραφή του οποιαδήποτε στιγμή, αλλά και την υποχρέωση να ενημερώνει για τυχόν αλλαγές στην υγεία του ή στα προσωπικά του στοιχεία.

• Με τα σημερινά δεδομένα (αριθμό εθελοντών και ασθενών που χρειάζονται δότη ετησίως), 1 στους 15.000 εθελοντές θα κληθεί να δώσει τελικά μυελό για ασθενή.

Πως γίνεται η λήψη του μοσχεύματος;

Η λήψη του μοσχεύματος από τον δότη γίνεται στο πλησιέστερο Μεταμοσχευτικό Κέντρο της περιοχής του και μεταφέρεται στο κέντρο που θα μεταμοσχευθεί ο λήπτης.

• Αν η πηγή των προγονικών αιμοποιητικών κυττάρων που θα χρησιμοποιηθούν για έναν ασθενή είναι ο μυελός των οστών, τότε η λήψη τους γίνεται στο χειρουργείο από ειδικούς Αιματολόγους με παρακέντηση στα οστά της λεκάνης κάτω από γενική ή ραχιαία αναισθησία. Το ποσό του μυελού του συλλέγεται, αποτελεί το 5% περίπου του συνόλου του μυελού του δότη και αναγεννάται γρήγορα, χωρίς να επηρεάζεται η γενική κατάστασή του. Ο δότης επιστρέφει στο σπίτι του την επομένη της λήψης και το μόνο σύμπτωμα που παρουσιάζει είναι ένας ελαφρός πόνος στο σημείο της παρακέντησης.

• Εάν χρησιμοποιηθούν κύτταρα περιφερικού αίματος, τότε στο δότη χορηγούνται ειδικοί «αυξητικοί» παράγοντες που έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση των προγονικών αιμοποιητικών κυττάρων και λίγες ημέρες αργότερα γίνεται η λήψη των κυττάρων με τρόπο παρόμοιο όπως της αιμοδοσίας (κυτταραφαίρεση).

Λίγους μήνες μετά την δωρεά του, ο δότης μπορεί, αν το επιθυμεί, να επανέλθει στο αρχείο των εθελοντών. Σε σπάνιες περιπτώσεις (ανεπαρκής εμφύτευση του μοσχεύματος), μπορεί να του ζητηθεί η λήψη επιπλέον ποσότητας κυττάρων (μυελού ή περιφερικού αίματος) για τον ίδιο ασθενή.

Ο δότης μπορεί να αλλάξει γνώμη οποιαδήποτε στιγμή και να μην προχωρήσει στη δωρεά. Πρέπει όμως πριν εγγραφεί κάποιος στο Εθνικό Μητρώο Εθελοντών Δοτών Μυελού των Οστών να είναι βέβαιος για αυτή την κίνηση του, γιατί αν βρεθεί συμβατός με κάποιον ασθενή και κάποια στιγμή αναθεωρήσει, δημιουργεί αναστάτωση στον άρρωστο δίνοντάς του ψεύτικες ελπίδες. Αλλά αυτό μπορεί να προκαλέσει ακόμη και το θάνατο του ασθενή, καθώς όταν ο δότης υπογράψει την τελική συγκατάθεση για τη μεταμόσχευση, αρχίζει η θεραπεία προετοιμασίας του ασθενή, η οποία περιλαμβάνει την καταστοφη του παθολογικού μυελού του ασθενούς με χρήση ακτινοβολίας ή και χημειοθεραπεία.

Αιμοδοσία - Οδηγίες προς τον Αιμοδότη

Οδηγίες προς τον αιμοδότη

Ο αιμοδότης θα πρέπει:


Να αισθάνεται καλά

Να είναι ξεκούραστος

Να έχει κοιμηθεί την προηγούμενη ημέρα 6-7 ώρες τουλάχιστον

Πριν την αιμοδοσία πρέπει να προηγείται ελαφρύ πρωινό ) ή να έχουν περάσει 4 ώρες από το μεσημβρινό γεύμα, που καλό είναι να είναι επίσης ελαφρύ.

Απαγορεύεται η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών πριν την αιμοδοσία.

Μετά την αιμοδοσία ο αιμοδότης δεν πρέπει να καπνίσει για μία ώρα, να μην οδηγήσει για μία ώρα, να μην κάνει έντονη σωματική άσκηση την ημέρα της αιμοδοσίας.

Υπάρχουν κίνδυνοι από την αιμοδοσία;

Δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για τη μετάδοση νοσημάτων μέσω της αιμοδοσίας, καθώς τα υλικά που χρησιμοποιούνται για τη συλλογή του αίματος είναι μιας χρήσεως και αποστειρωμένα.

Είναι φυσικά απαραίτητο να απαντήσετε με ειλικρίνεια στις ερωτήσεις σχετικά με την κατάσταση της υγείας σας και να μην προσπαθείτε να αποκρύψετε πληροφορίες από τον γιατρό.

Υπάρχουν οφέλη από την αιμοδοσία;

Συσσωρευμένα δεδομένα της τελευταίας δεκαετίας έχουν τεκμηριώσει την ωφελιμότητα της ελεγχόμενης αφαίμαξης, σχεδόν σίγουρα, μέσω της μείωσης του εφεδρικού σιδήρου ο οποίος σαν οξειδωτικός παράγοντας συμμετέχει και είναι ο κύριος υπεύθυνος σε διαδικασίες όπως η γήρανση, η αρτηριοσκλήρωνση και η ογκογένεση. Τουλάχιστον προσωρινά, η αφαίμαξη βελτιώνει την ρεολογία του αίματος, δηλαδή το αίμα κυκλοφορεί ευκολότερα με λιγότερη “κούραση” της καρδιάς και λιγότερη επιβάρυνση και φθορά των αγγείων

Αιμοδοσία - Μπορώ να δώσω αίμα;

Ποιός μπορεί να δώσει αίμα;

Κάθε υγιής άνθρωπος ηλικίας από 18-65 ετών μπορεί να δώσει αίμα.

Ποιός ΔΕΝ μπορεί να δώσει αίμα;

Ο αιμοδότης μπορεί να αποκλειστεί από την αιμοδοσία προσωρινά ή μόνιμα.

ΑΙΤΙΕΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΑΠΟΡΡΙΨΗΣ

Εγκυμοσύνη.

Διακοπή κύησης.

Εμμηνορρυσία.

Χειρουργικές επεμβάσεις (6μήνες – 1χρόνο αναλόγως).

Βελονισμός.

Τατουάζ

Οξεία αλλεργία.

Πεπτικό έλκος.

Εμβόλια.

Λήψη φαρμάκων.

Μεταδοτικές νόσοι.

Υπερθυρεοειδισμός(για 2 χρόνια μετά το τέλος της θεραπείας με αντιθυρεοειδικά φάρμακα).

ΑΙΤΙΕΣ ΜΟΝΙΜΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ

Καρδιαγγειακές νόσοι

Υπέρταση υπό θεραπεία

Νεοπλασίες

Αυτοάνοσα νοσήματα –Βαριές ρευματοπάθειες

Αιματολογικά νοσήματα

Χρόνια νεφροπάθεια

Σακχαρώδης διαβήτης σε αγωγή

Ηπατίτιδα Β, C, HIV λοίμωξη

Ψυχικές νόσοι

Ηπατοπάθεια – αλκοολισμός

Επιληψία

ΠΟΛΥ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΑ ΑΞΙΟΛΟΓΟΥΝΤΑΙ από το γιατρό

Προηγηθείσα αιμορραγία

Αλλεργίες χρόνιες ή φαρμακευτικές

Συχνές ιογενείς λοιμώξεις (π.χ. από ερπητοϊούς)

Αιμοδοσία - Διαδικασία

οιά είναι η διαδικασία της αιμοδοσίας?

Ο υποψήφιος αιμοδότης, πριν δώσει αίμα, συμπληρώνει ένα ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις που αφορούν το ιατρικό ιστορικό του, την υγεία του και τον τρόπο ζωής του. Σκοπός των ερωτημάτων του εντύπου είναι η ασφάλεια της υγείας τόσο του αιμοδότη όσο και του δέκτη. Η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου είναι αυστηρά προσωπική και ο υποψήφιος αιμοδότης καλύπτεται από το ιατρικό απόρρητο.

Είναι εξαιρετικά σημαντικό ο αιμοδότης να απαντήσει με ειλικρίνεια στις ερωτήσεις, καθώς αυτές λειτουργούν σαν φίλτρο για τον αποκλεισμό από την αιμοδοσία φορέων μολυσματικών νόσων για τις οποίες ίσως να μην υπάρχουν ειδικές εξετάσεις ή να υπάρχουν αλλά να μην εφαρμόζονται .

Στη συνέχεια ο υποψήφιος αιμοδότης υποβάλλεται σε μια σύντομη ιατρική εξέταση για να ελεγχθεί ο σφυγμός, η πίεση, το βάρος του καθώς και το επίπεδο της αιμοσφαιρίνης του. Αν κριθεί ότι δεν είναι ασφαλές για την υγεία του να δώσει αίμα, δε θα μπορέσει να αιμοδοτήσει εκείνη τη μέρα.

Χρειάζονται περίπου 10 λεπτά για τη λήψη μιας μονάδας αίματος. Η διαδικασία είναι ανώδυνη και εκτελείται από καταρτισμένο προσωπικό.

Μετά την αιμοδοσία, ο αιμοδότης ξεκουράζεται για περίπου 15 λεπτά και του προσφέρεται πορτοκαλάδα και κάποιο ελαφρύ σνακ.

Η αναπλήρωση του όγκου του αίματος γίνεται σε λίγες ώρες. Τα συστατικά του αίματος αναπληρώνονται πλήρως σε μικρό χρονικό διάστημα (περίπου σε ένα μήνα).

Ποιά είναι η διαδικασία αιμοπεταλιαφαίρεσης;

Τα αιμοπετάλια λαμβάνονται είτε με φυγοκέντριση από το ολικό αίμα που προσφέρει ο αιμοδότης, είτε από αιμοπεταλιοδότη με τη χρήση μηχανήματος αιμοπεταλιαφαίρεσης.

Με τη διαδικασία της αφαίρεσης από αιμοπεταλιοδότη είναι δυνατό να συλλεχθεί αριθμός αιμοπεταλίων ίσος με τον αριθμό των αιμοπεταλίων που λαμβάνεται από 3 έως 13 μονάδες ολικού αίματος.

Τα αιμοπετάλια διατηρούνται μόνο για 5 μέρες, γι’ αυτό οι ανάγκες σε αιμοπετάλια είναι καθημερινές.

Τα αιμοπετάλια αφαίρεσης και τα αιμοπετάλια δότη χορηγούνται σε ασθενείς με λευχαιμία, θρομβοπενία, απλαστική αναιμία, σε ασθενείς με καρκίνο που υφίστανται χημειοθεραπεία και σε ασθενείς υποψήφιους για μεταμόσχευση μυελού των οστών.

Ο αιμοπεταλιοδότης θα πρέπει να πληρεί τα κριτήρια ενός αιμοδότη και επιπλέον να είναι κάτω από 50 ετών. Για να γίνει κάποιος αιμοπεταλιοδότης υποβάλλεται σε κάποιες εξετάσεις αίματος προκειμένου να κριθεί ικανός.

Η αιμοπεταλιαφαίρεση γίνεται σε κέντρα αιμοδοσίας εξοπλισμένα με μηχάνημα αιμοπεταλιαφαίρεσης και κατόπιν ραντεβού. Η διαδικασία της αιμοπεταλιαφαίρεσης διαρκεί περίπου 1 ώρα και είναι ανώδυνη.

Ο αιμοπεταλιοδότης μπορεί να προσφέρει αιμοπετάλια 24 φορές το χρόνο, αλλά όχι συχνότερα από 1 φορά κάθε 2 εβδομάδες.

Ποιές εξετάσεις γίνονται σε κάθε αιμοληψία;

Σε κάθε αιμοληψία γίνονται:

-μέτρηση αιμοσφαιρίνης

-μέτρηση των τρανσαμινάσων (ALT,AST)

-RPR (δοκιμασία για συφιλίδα)

-έλεγχος αντισωμάτων για τους ιούς ηπατίτιδας Β, ηπατίτιδας C, HIV1,2 και HTLVΙ,ΙΙ.

-ομάδα αίματος και Rhesus

-Ενίοτε ανίχνευση άλλων αντισωμάτων. Στους εθελοντές αιμοδότες κάθε 3 αιμοληψίες γίνεται και μέτρηση Fe, φερριτίνης προκειμένου να αξιολογηθεί η κατάσταση του αιμοδότη.